Hüseyin Rahmi Gürpinar Hazan Bülbülüne yazdigi önsözde kendisini romanci olarak üne kavusturan ilk önemli eseri Mürebbiyenin sahneye uyarlanisinda karsilastigi sonuclardan sikayet eder ve dönemin tiyatro anlayisini elestirirken, Hazan Bülbülünü sahneye konmak yerine roman gibi okunacak bir oyun olarak yazdigini belirtir. Ic ice gecmis iliskilerin eski Istanbulun konak hayati dekorunda sergilendigi oyun, yetmislik hasta bir adamla genc karisi üzerine kurulmustur. Gencliginde kavusamadigi sevgilisine tipatip benzeyen kizi yasindaki Sahende Hanimla evlenen Refi Efendi hayatinin sonbaharinda mutlu olmayi umarken halkaya kizi, damadi ve genc gelinin eski sevgilisinin katilmasiyla olaylar beklenmedik bir sekilde gelisir.
Hüseyin Rahmi Gürpinar 1864-1944
Dönemini ve cevresini romanlarinda yasatip, genc yaslarindan itibaren genis halk kitlelerince sevilerek okunmus Hüseyin Rahmi, edebiyatimizin benzeri az bulunur sahsiyetlerindendir. Kitaplarinda Istanbul yasaminin özel inanislari, toplumsal ve ekonomik esitsizlikler, kadin erkek iliskileri gibi konular halkin özgün konusma bicimleri korunarak, cok defa gülünc, bazen hüzünlü olarak islenir. Romanimiza mahalli renk ilk kez onunla girer. Yazarlik yasamina 1883te Tercüman-i Hakikat gazetesinde baslar. 1896da Ikdam gazetesinde roman ve öyküleri tefrika edilirken üne kavusur. Döneminin en cok okunan yazari olur. Tüm kazanci yazarliktan gelir. Bu sayede Heybeliadada simdi müze olan köskünü alir. 1908 Mesrutiyetinden sonra Ahmet Rasimle Bosbogaz adinda bir mizah gazetesi cikarir. Ilk sorusturmaya böylelikle ugrar. Gazetesi kapanir. Ikinci kez Ben Deli miyim romaniyla mahkemelik olacak ve yine beraat edecektir. Cogu roman olmak üzere öykü, tiyatro, makale ve elestiri türünde altmisin üzerinde kitabi bulunmaktadir. Yazarin secme eserlerine Türk Edebiyati Klasikleri Dizimizde yer vermeyi sürdürecegiz.